Wanneer je afvalt is het belangrijk dat je voornamelijk je lichaamsvet vermindert zonder hierbij ook spiermassa te verliezen. Om dit doel te kunnen behalen, dien je minder calorieën binnen te krijgen dan dat je verbrandt.
Het aantal calorieën is echter niet het enige dat belangrijk is. Het is ook belangrijk dat je de juiste verhouding van koolhydraten, eiwitten en vetten binnen krijgt.
Eiwitten en vetten zijn essentieel voor ons lichaam. Wij hebben ze nodig om gezond te blijven. Ons lichaam bestaat voor het grootste deel uit eiwitten. Deze zijn dan ook nodig om onze cellen en weefsel te kunnen vernieuwen.
Vetten zijn onder andere nodig om bepaalde vitamines op te nemen welke alleen in vetten oplosbaar zijn. Ook zijn vetten belangrijk voor onze hormoonhuishouding.
De enige functie van koolhydraten is het leveren van energie. Koolhydraten worden door ons lichaam makkelijker en sneller omgezet in bruikbare energie dan eiwitten en vetten. Wanneer het gaat om leveren van energie, zal het lichaam eerste de voorkeur geven aan koolhydraten. Dat wil zeggen; je lichaam zal pas eiwitten of vetten gebruiken wanneer er geen koolhydraten meer beschikbaar zijn.
Het lichaam zet alle koolhydraten om in glucose (suiker). Hoe snel dit gebeurt is onder ander afhankelijk van de hoeveelheid vezels die het product waar de koolhydraten inzitten bevat. Deze glucose gaat naar ons bloed, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt. Een te hoge bloedsuikerspiegel is echter giftig voor het lichaam. Ons lichaam reageert hier op door vanuit de alvleesklier het hormoon insuline af te geven. De insuline zorgt er voor dat de glucose vanuit het bloed getransporteerd kan worden naar andere cellen is het lichaam. Een deel van de glucose zal naar de spieren gaan in de vorm van glycogeen. De rest van de glucose zal beschikbaar gesteld worden als energie. Deze energie is echter een snelle energiebron. Wanneer deze niet snel gebruikt wordt, zal het opgeslagen worden in onze vet-cellen als reserve energie voor later (lichaamsvet). Vervolgens daalt de bloedsuikerspiegel en zo ook het energieniveau. Dit is duidelijk te merken na het eten van een zoete maaltijd. Je bloedsuikerspiegel piekt dan en daalt vervolgens. Dit is de zogenaamde “after dinner dip”.
Omdat de niet gebruikte glucose opgeslagen wordt in je vetcellen, zal je na het eten van koolhydraten al vrij snel weer honger krijgen. Er is immers geen energie meer beschikbaar. Je lichaam heeft wel genoeg energie in de vorm van vetreserves. Deze worden echter niet gebruikt wanneer het insuline niveau nog hoog is.
Wanneer je echter voor langere tijd geen koolhydraten binnenkrijgt, zal het lichaam overgaan op een alternatieve bron van energie. Dit is mogelijk omdat het insuline niveau daalt wanneer je enige tijd geen koolhydraten eet. Je lichaam zal dan vetten gaan gebruiken als energie bron. Door middel van een aantal processen zet het lichaam vetten om in ketonen. Deze ketonen nemen de rol van de glucose over. Het proces waarin je lichaam vetten omzet in ketonen wordt ketose genoemd. Je kunt zelf ook merken wanneer je lichaam in ketose is. Dit is bijvoorbeeld merkbaar wanneer je honger hebt en lang genoeg wacht met eten. Op een gegeven moment wordt je hongergevoel minder. Dit is omdat je lichaam dan in ketose toestand is en overgaat op het gebruiken van vetten als energie bron. Nog een voordeel van ketose is het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel. Je zult dan geen “after dinner dip” meer hebben, ook zal je energieniveau gedurende de dag stabiel blijven. Vele ervaren dit gevoel als een positieve alertheid.
Wanneer je je eenmaal in ketose-toestand bevindt zal je geen echte honger hebben en genoeg energie hebben. Hierdoor is het makkelijker om je calorie inname te verlagen, waardoor je eenvoudig kunt afvallen zonder een gevoel van honger te hebben.
Echter, wanneer je weer koolhydraten eet zal het insuline niveau stijgen en de ketose-toestand onderbroken worden. Je zult dan weer sneller honger krijgen en je energieniveau zal afnemen.
Bij het volgen van een ketose-dieet zal je continu in ketose-toestand blijven. Je vermijdt namelijk zoveel mogelijk de koolhydraten. Je krijgt het grootste deel van de calorieën binnen in de vorm van gezonde vetten en eiwitten.